شمس تبریزی؛ درویش ذوالالقاب

[ کلیک برای بزرگنمایی ]

لقب کامل شمس یعنی شمس‌الدین تبریزی به معنی خورشید دین است و اهل تبریز و مولانا در غزلیات خود به نام او اشارات و تلمیحات فراوان کرده است. شمس‌الدین احمد افلاکی نویسنده تذکره مناقب‌العارفین نام کامل شمس را «شمس الدین محمد بن علی بن ملک‌داد» ذکر کرده و آورده است که القاب پرطنطنه و خطابات تکریم‌آمیز در جامعه ادبی دوره میانه واجب بوده و درباره شمس هم به همین شیوه رفتار می‌کرده‌اند.

فریدون بن احمد سپهسالار در رساله‌اش (رساله سپهسالار)  القاب تکریم‌آمیزتری به شمس بخشیده است؛ از جمله «سلطان اولیاء و واصلین، تاج محبوبين، قطب عارفين، فخر موحدین، نشانه برتری آخرین بر اولین، دلیل خدا بر مؤمنین، وارث پیمبران و مرسلین، مولانا، …» و بسیاری القاب دیگر که کمتر متداول بوده است. از جمله «بحر رحمت، خورشید لطف خسرو اعظم، خداوند خداوندان اسرار، سلطان سلطانان جان،  نور مطلق و …»

منابع:

۱.دین لوییس، ف. (1384)، مولانا دیروز تا امروز، شرق تا غرب؛ حسن لاهوتی

۲.موحد، م‌ع. (1398)، باغ سبز گفتارهایی دربارۀ شمس و مولانا

۳.موحد، م‌ع. (1375)، شمس تبریزی